Każdy początkujący manager musi stworzyć swój własny warsztat związany z zarządzaniem zespołem ludzi i obszarem zadań. Z kolei Ci doświadczeni, którzy zmieniają firmę, powinni zwrócić uwagę na fakt, że każdy team jest inny. Załoga to ludzie, a każdy jego członek jest indywidualnością. Dlatego też wielu doświadczonych managerów ma problemy z odnalezieniem się w nowej organizacji. Przenoszenie zasad panujących w poprzednim miejscu pracy często spotyka się z oporem podwładnych, przyzwyczajonych do określonych zasad. Kim więc jest dobry manager? Jakimi cechami charakteru i osobowości powinien wyróżniać się współczesny przywódca? Przyjrzyjmy się najważniejszym dziesięciu z nich.
1. Charyzma i pewność siebie
Jest to bardzo pożądana cecha osobowości skutecznego managera. Sprawdza się przy wywieraniu wyraźnego wpływu na otoczenie, przekonywaniu do swoich racji i mobilizowaniu do działania. Efektem tego wpływu jest zarówno zmiana w zachowaniu podwładnych, ale także transformacja w ich sposobie myślenia, zmiana ich wartości czy przekonań, pokonanie lęków i obiekcji. Podążanie za charyzmatycznym managerem i wykonywanie jego poleceń nie wynika więc z przymusu, lęku czy obawy, a jest raczej autentyczną wiarą w to co mówi i robi szef. Charyzma to energia życiowa, która wyróżnia skutecznych liderów. Lider to także osoba, która odważnie kroczy przez życie, podejmując coraz to nowe wyzwania. Nieodzowną cechą, która pozwala na podejmowanie ryzyka, jest pewność siebie i ciągłe wychodzenie z własnej strefy komfortu, w celu rozwijania siebie i zespołu.
2. Lojalność i bycie autorytetem
Bycie autorytetem dla swojego zespołu wiąże się z wyznawanymi w danym przedsiębiorstwie wartościami i zasadami. Aby manager został uznany za autorytet, z pewnością musi wpasowywać się w specyfikę i charakter firmy i rozumieć zasady w niej panujące. Niezbędne jest też posiadanie określonej pozycji w branży - nie ma anonimowych autorytetów. Bycie autorytetem to każde doświadczenie, profesjonalizm i posiadanie wysokich kompetencji w swojej profesji. To też swego rodzaju odpowiedzialność, jaką lider bierze na siebie, będąc wzorem do naśladowania dla innych. Lider to także ktoś, kto jest fundamentem lojalności i zaufania w zespole. Aby zbudować zgrany i lojalny zespół, manager musi być odbierany jako osoba godna zaufania: musi więc wykazać się uczciwością, szczerością, konsekwencją w prowadzonych działaniach, dyskrecją a także umiejętnością przyznawania się do własnych błędów i porażek, mówieniem wprost o problemie oraz unikaniem obietnic, których nie można spełnić. Manager to wciąż tylko człowiek, nie ideał.
3. Empatia i obiektywizm
Potocznie o empatii mówi się, że jest to zdolność współodczuwania. Cecha ta jest niezbędna podczas współpracy z innymi ludźmi, a przede wszystkim podczas dowodzenia nimi. Bycie empatycznym pozwala na przyjęcie innego sposobu myślenia i spojrzenie na określone zadanie czy problem z perspektywy drugiej osoby. Taka postawa umożliwia wprowadzanie w zespole najskuteczniejszych rozwiązań w zakresie delegowania zadań, spraw kadrowych, logistycznych i innych operacyjnych zadań. Dzięki empatii, manager jest w stanie spojrzeć na swój zespół i całą firmę z szerszej perspektywy, niż tylko tej z własnej, subiektywnej. Mówi się, że punkt widzenia zależy od punktu siedzenia – to stwierdzenie jest bardzo prawdziwe zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym.
4. Słuchanie, dobra komunikacja i skuteczne motywowanie
Bardzo ważne wśród pracowników jest poczucie, że manager to nie tylko przywódca, czyli osoba wydająca polecenia i rozliczająca z wykonywanych zadań, ale także, a może przede wszystkim osoba, która uważnie słucha i stara się wspierać pracownika w jego codziennych zadaniach i obowiązkach, oraz długoterminowej karierze. Każdy pracownik natrafia czasem na sytuację, której nie może samodzielnie rozwiązać. W takiej okoliczności ważne jest, aby mógł liczyć na wiedzę i doświadczenie przełożonego. Możliwość regularnego kontaktu z szefem, uzyskanie od niego rady, a czasem konstruktywnej krytyki pomaga nakreślić dalszy plan działania i daje poczucie wsparcia. Może też bardzo ułatwić sprostanie oczekiwaniom jakie są stawiane bezpośrednio przed pracownikiem czy projektem, który prowadzi. Manager to także osoba, która potrafi i chce motywować swoich pracowników. Oprócz wewnętrznego przekonania o słuszności określonych rozwiązań, dobry manager musi też umiejętnie zainspirować lub pobudzić do myślenia koncepcyjnego swój zespół. Inspirowanie swoich podwładnych umożliwia osiąganie lepszych wyników i bardziej wydajnej pracy. Jest to niezwykle ważna umiejętność, która przełoży się bezpośrednio na realizację celów firmy.
5. Kreatywność, innowacyjność i odporność na presję i stres
Bycie managerem zobowiązuje. Idąc tym tokiem myślenia, dobry manager powinien być także innowatorem i prekursorem dobrych zmian, a także osobą otwartą na nowe technologie i rozwiązania usprawniające dotychczasowy model pracy. Dobry lider systematycznie śledzi wszystkie trendy i jest zawsze na bieżąco w swojej branży. Musi być także otwarty na nowe możliwości i mieć odwagę do testowania i wdrażania innowacji. Myślenie poza schematami i kreatywność w każdej dziedzinie biznesu owocuje efektywnym rozwojem. Bo kto nie idzie do przodu, ten się cofa.
6. Duża wiedza merytoryczna, myślenie strategiczne i planowanie
Manager musi być ekspertem w swojej dziedzinie, mieć odpowiednią dla swojego stanowiska wiedzę merytoryczną. Dobry przywódca z pewnością powinien być także skutecznym strategiem. To umiejętność, która odróżnia go od szeregowych pracowników. Pracownicy myślą i działają tu i teraz, koncertując się na swoich bieżących zadaniach. Manager jest ponad tym, mając na uwadze cel strategiczny określonych działań, a nie poszczególne cele operacyjne. Rozsądne planowanie, umiejętność ustalenia priorytetów, szeregowania zadań według hierarchii ważności czy dobranie ich do odpowiednich grup i osób, to klucz do sprawnie funkcjonującej organizacji.
7. Umiejętność efektywnego delegowania zadań i wyznaczania celów
Po pierwsze, kluczowe jest zrozumienie faktu, że nie można pracować samodzielnie i mimo że często jest najlepszym specjalistą w swoim zespole, musi wykazać się umiejętnością delegowania zadań. Skuteczny manager wie także, że dobra atmosfera w zespole przekłada się na jego wyniki. Gdy ludzie czują się ze sobą pewnie i komfortowo, efektywniej pracują, chętniej wymieniają się doświadczeniami i pomagają sobie wzajemnie. Bardzo ważną umiejętnością jest więc równe dysponowanie pracy w ramach zespołu, zgodne z predyspozycjami jego członków. Nie ma nic gorszego niż posiadanie przytłaczającej ilości obowiązków, podczas gdy inne osoby w zespole nudzą się w pracy. Istotą skutecznego przywództwa, jest odpowiednie delegowanie zadań, a także umiejętność integrowania grupy i zachęcania do współpracy wewnątrz zespołu oraz na bardziej wydajną kooperację między poszczególnymi działami firmy. Do niezwykle istotnych zadań managera należy także zdiagnozowanie w każdym podwładnym jego potencjału tak, aby jak najkorzystniej rozplanować działania i przydzielić odpowiednim osobom konkretne zadania. Lider powinien więc mieć także zdolność obserwacji, pozwalającą na odkrywanie, a następnie rozwijanie umiejętności podwładnych, w dobrze dobranych dla nich rolach.
8. Umiejętność tworzenia zespołu oraz dbania swoich podwładnych
Podczas zatrudniania pracowników i tworzenia zespołu trzeba myśleć perspektywicznie. Dobry manager nie może bać się zatrudniać mądrzejszych od siebie, a także dawać pracownikom pewną swobodę podejmowania decyzji i pielęgnować wartość biznesową, jaką jest chęć współpracy i rozwoju zespołu. Podczas tworzenia planu rozwojowego pracownika, ważną rolą managera jest dostrzeżenie jego indywidualnych predyspozycji, aby możliwe było wybranie dla niego najkorzystniejszej drogi zdobywania doświadczenia, rozwoju i ścieżki edukacji. Dbanie o rozwój pracownika wpływa na poziom jego satysfakcji z wykonywanej pracy, a także jego profesjonalizm oraz kompetencje w danym obszarze.
9. Cierpliwość i opanowanie oraz umiejętność rozwiązywania konfliktów
Konflikty są stałym elementem naszego życia, także zawodowego. Powstają gdy dochodzi do zetknięcia się sprzecznych interesów. Wymagają one od managera olbrzymich pokładów opanowania i cierpliwości. Konflikt często może przynieść coś dobrego, ponieważ pozwala zwrócić uwagę na nieprawidłowe funkcjonowanie pewnych obszarów w relacji pracownik– przełożony czy też pomiędzy zespołami czy wydziałami w ramach struktury danego przedsiębiorstwa. Rola managera jest tutaj nieodzowna, a odpowiednie pokierowanie konfliktem i opracowanie najlepszego rozwiązania jest jedną z kluczowych umiejętności, pozwalających na zbudowanie trwałego zespołu.
10. Umiejętność skutecznego negocjowania
Ostatnią już umiejętnością, którą powinien posiadać skuteczny manager, jest zdolność do osiągania porozumienia w sytuacji, gdy dwie strony mają zupełnie odrębny pogląd na daną kwestię. To umiejętność szukania jak najlepszego rozwiązania, które satysfakcjonowałoby zaangażowane w sprawę strony. Umiejętności negocjacyjne pozwalają liderowi na odkrywanie rzeczywistych potrzeb i celów podwładnych, a w konsekwencji na wypracowanie kompromisu, który satysfakcjonowałby wszystkich.
Nie sposób wymienić wszystkie cechy dobrego managera, jedno jest pewne - dobry manager powinien po prostu być człowiekiem, z którym chce się współpracować.
KOMENTARZ EKSPERTA
Jak odnaleźć się w nowej firmie? Radzi Kamil Tomala, międzynarodowy mówca, coach i trener przywództwa certyfikowany przez The John Maxwell Team.
Przechodząc do nowej firmy należy liczyć się z tym, że będzie ona funkcjonowała według zasad, które z dużym prawdopodobieństwem będą inne od tych, do których przywykliśmy. Kluczową różnicą jest społeczność zbudowana przez obecnych pracowników. Niektórzy wychodząc z pozycji objętego stanowiska, chcą wprowadzić szybkie zmiany patrząc przez pryzmat poprzedniego pracodawcy - skoro tam działało, to czym prędzej trzeba to tutaj wprowadzić. Pomijany jest czynnik relacyjny, który dla każdego menedżera jest jednym z najważniejszych obszarów do zadbania.
Przechodząc do nowej firmy - niezależnie od swojego doświadczenia - wchodzimy na pierwszy poziom przywództwa, którym jest stanowisko. Na tym poziomie zaufanie wśród nowych pracowników jest znikome i niesie ze sobą duże prawdopodobieństwo, że wszelkie gwałtowne zmiany będą powodować niezadowolenie. Warto dać sobie czas na poznanie kultury organizacji i zbudowanie relacji z ludźmi. Warto znaleźć osobę, która będzie dla nas mentorem. Osoba ta powinna być od dłuższego czasu w firmie, dzięki czemu będzie mogła nam wyjaśnić jak funkcjonują formalne i nieformalne sieci komunikacyjne. To pozwoli nam zrozumieć jak działa firma, uzyskać zaufanie zespołu, a wraz z tym możliwość wdrażania własnych pomysłów w niekonfliktowy sposób.
